Rinia Park Elbasan, Albanië

In het binnenland van Albanië ligt Elbasan, een middelgrote stad op de rechteroever van de Shkumbin rivier. In het hart van deze voormalige staalindustrie-stad ligt Rinia Park: een groene ontmoetingsplek voor de inwoners van Elbasan. BOOM Landscape ontwierp het renovatieplan i.s.m. Cityförster voor dit intensief gebruikte stadspark.Rinia Park ligt tussen twee drukke straten in het stadscentrum en verbindt twee buurten met elkaar in noord-zuidelijke richting. Naast de zuidelijke entree van het park vinden we de Elbasan Arena, thuisbasis voor het nationale voetbalteam. Aan de oostkant van het park bevindt zich een ommuurde tuin, formeel van opzet, die vanuit het park niet toegankelijk is.

Huiskamer voor de hele stad

Het park wordt door jong en oud als huiskamer van de stad gebruikt. Het nieuwe ontwerp versterkt deze functie door het toevoegen van programmaonderdelen voor verschillende groepen gebruikers. Een 400 meter lange renbaan voor hardlopers én wandelaars bijvoorbeeld, die middenin het park ligt en andere paden doorkruist. Verder ontwierpen we meubilair voor verschillende soorten gebruik en ontmoetingen. Denk aan tafels om te schaken en te picknicken, maar ook aan een boksring, squashbox, glijbaan, tribune, kiosken en fonteinen. Het grootste deel van het meubilair is geclusterd aan de entree van het park, en markeert zo de overgang van stad naar park.

Materiaalgebruik: beton en lokaal gesteente

De stukken zijn gebaseerd op kubusvormen en hoofdzakelijk gemaakt van beton. Geen toevallige materiaalkeuze, want beton hoort bij de bouwcultuur van het voormalig communistische Albanië. Daarnaast is altijd een zijde van het meubilair bezet met keien uit de Shkumbin rivier, wat weer de specifieke binding met Elbasan laat zien. Een mix van materialen die overigens ook in de bestrating van het park terugkomt.

Beter gebruik van park door aanpak padennetwerk

Met de renovatie wordt ook het padennetwerk van het park verbeterd. Want buiten een efficiënte en intensief gebruikte noord-zuidas is de huidige padenstructuur vrij eclectisch en chaotisch. Het netwerk sluit bovendien in veel gevallen niet aan op de gebouwen en voorzieningen aan de randen van het park. Zonde, omdat hierdoor niet het hele park optimaal wordt gebruikt. In het nieuwe plan worden deze lijnen doorgetrokken, waardoor alternatieve routes voor de noord-zuidas en betere aansluiting met de randen ontstaan. Zo wordt onder andere de tuin met het monument ontsloten, die met de aanleg van een rijke bloementuin een meer intieme plek voor bijvoorbeeld geliefden wordt.

De tuinpoorten in de muur openen de formele tuin naar het park. De borders en paden worden opgeknapt en ingeplant met een lommerrijk bomendak en weelderige inheemse Albanese vaste planten- en heesters. De Garden of Lovers verwordt hiermee tot het meest kleurrijke romantische en gecultiveerde plekje van het park.

Garden of Refreshment

Tot slot besloten we extra ruimte aan het park toe te voegen door de aanleg van een kloof. Deze ‘Garden of Refreshment’ loopt in west-oostelijke richting en heeft een vorm gebaseerd op de verschillende hoogtelijnen van het park. Via trappen kunnen bezoekers afdalen naar een lager gelegen, schaduwrijke en koelere parkruimte. Vanuit de kloof is het park niet te zien, dus wie erin staat verdwijnt echt op een ander niveau. Muurtjes en beplanting langs de randen van de kloof versterken dit effect. Ook het ontwerp van de kloof kent een aantal duidelijke verwijzingen naar Elbasan en zijn geschiedenis. Zo zijn de muren weer gemaakt van de keien uit de Shkumbin en wordt de kloof op drie plaatsen overspant door nieuwe bruggen van staal als verwijzing naar het industrieel verleden van de stad. Lokale elementen die ook dit compleet nieuwe onderdeel van het park herkenbaar en vertrouwd maken.

Klant: Gemeente Elbasan
In samenwerking met: Cityförster Urbanism & Architecture
Programma: stadspark, sportvoorzieningen, kiosk, stadstuin en meubilair
Oppervlakte: 8,2 ha / 82000 m2
Status: Ontwerp opgeleverd, oplevering / opening park eind 2018
Ontwerp: Kelly Hartholt, Jan Maas, Angelo Renna, Mark Spaan, Philomene van der Vliet
Civiel technicus en advies: Frans Boots
Beeldmateriaal: BOOM Landscape