Binnenplaats Leeuwensteyn

Leeuwesteyn is een nieuwe, duurzame woonbuurt met een echt Utrechts en stedelijk karakter. De buurt ligt aan de westkant van het Amsterdam-Rijnkanaal en verbindt oud en nieuw Utrecht. Voor twee kavels in de nieuwe buurt maakte BOOM Landscape het plan ‘Binnenplaats Leeuwensteyn’.

Woonblokken bij nieuwe Utrechtse culturele hotspot

Binnenplaats Leeuwenstein bestaat uit twee losse gebouwen met appartementen en enkele (maatschappelijke) voorzieningen. De bouwblokken grenzen aan een tunnel van de A2, met op het dak het Berlijnplein: Utrechts nieuwe culturele hotspot. De binnentuinen van de appartementencomplexen staan in verbinding met het plein en elkaar door middel van open galerijen en grote entrees.

Van oude buitenplaats naar moderne binnenplaats

Op de plek waar de nieuwe wijk wordt gebouwd, lag vroeger buitenplaats Leeuwenstein: ”Leeuwesteyn, dat in die tijd bestond uit een herenhuis met tuuinmanswoning, een plein beplant met linden en iepebomen, een moestuin en een Franse tuin tot aan de lange vijver”. Het karakter van deze vroegere tuinen gebruikten we als inspiratie en staat aan de basis voor ons concept van Leeuwensteyn als moderne binnenplaats.

Vier soorten tuinen

Bij de appartementenblokken vind je vier soorten tuinen die verwijzen naar de verdwenen buitenplaats. Allereerst heeft elk blok twee binnentuinen. Beide zijn overdag openbaar toegankelijk, maar in de avond exclusief voor de bewoners van de gebouwen. De grootste binnentuin is een overdadige bostuin met stinzen als onderbeplanting. Stinzen zijn verwilderde voorjaarsbloemen die je vaak bij buitenplaatsen ziet. De tweede binnentuin is een regentuin die water opvangt, buffert en infiltreert: een verwijzing naar de water-verzamelfunctie van grachten bij buitenplaatsen. De werktuinen op de daken herinneren aan de vroegere moestuinen en gaarden. De hangende planten aan de galerijen, balkons en trappenhuizen zijn een knipoog naar de overdadigheid van de Franse tuinen op het vroegere Leeuwensteyn.

Rijke en gelaagde groenstructuur

De galerijen rondom de gebouwen lokken je naar de binnentuinen. De bostuin heeft een rijke en gelaagde structuur en wordt daardoor vanaf elke verdieping anders beleefd. Zo kijkt de ene  bewoner uit op de onderbeplanting rijk aan stinzenplanten, een andere tussen de stammen door en bevindt een derde zich in de boomkronen. Een brede trap die de twee gebouwen verbindt biedt een prachtig podium en uitzicht op de bostuin beneden. De werktuinen op de daken zijn efficiënt en eenvoudig ingedeeld, met een centraal gelegen wandelpad waaraan alle individuele tuintjes liggen.

In de regentuin wordt geplant in volle grond. Hierdoor kan water goed infiltreren en kunnen bomen zonder ophoging worden geplaatst. In de bostuin is de doorwortelbare ruimte beperkter, omdat de tuin op het dak van de fietsenstalling ligt. Om hier toch grote bomen te kunnen planten creëren we een reliëf, dat tegelijkertijd de entrees van woningen aan de hof vrijhoudt. Elke bewoner direct aan de tuin heeft een eigen stoepje voor de deur.

Struinpaden en zwerfmeubilair

De binnentuinen zijn met elkaar verbonden door een middenas met riante poorten. Het meubilair in de tuin is verplaatsbaar, zodat bewoners zelf een plekje kunnen zoeken onder de boomkronen om te lezen, samen te eten of te werken. Een kronkelige (halverharde) bospadenstructuur verbindt de binnentuinen met de trappenhuizen, de fietsenstalling en een maatschappelijke voorziening op de begane grond. Paden die veel gebruikt worden zullen steeds zichtbaarder worden, terwijl andere paden in de loop der tijd toegeëigend worden door het groen eromheen.

 

Rainproof en goed voor biodiversiteit

In de regentuin wordt water geïnfiltreerd en tijdelijk gebufferd. De bostuin en daktuinen hebben een ‘polderdak’ dat hemelwater opvangt in een krattensysteem, van waaruit de beplanting weer water kan opnemen in droge periodes. In de gebouwen zelf vind je nestkasten voor vleermuizen en vogels. De moestuinen op het dak vormen tot slot een aantrekkelijke omgeving met voldoende voedsel voor insecten en vogels.

Locatie: Leidsche Rijn Utrecht
Opdrachtgever: Gemeente Utrecht
In samenwerking met: Korth Tielens architecten, Marcel Lok Architect. Office Winhov.
Programma: Twee woonblokken met sociale/middenhuur en sociale voorzieningen, twee binnentuinen, moestuin en galerijgevels.
Ontwerpteam: Philomene van der Vliet, Jan Maas en Gerlinda Floor en Max Daalhuizen.